Civata imalatında, carbide adı verilen sert maden kalıplar kullanılır. Bu kalıplar çok iyi parlatılır ve ölçümleri çok hassas yapılır. Elde edilen bu kalıplar makinaya yerleştirilir.
Bu yöntemde kullanılan makina ve kalıplarla çok yüksek üretim hızlarına ulaşmak mümkündür. Ancak kalıbın ve makinanın maliyeti çok yüksektir. Yöntemin ekonomik olması için çok yüksek mktarlarda üretim yapılır.
Çeliğe sorunsuz bir şekilde plastik şekil vermek için ince taneli bir yapıya sahip olmamız gerekir. Büyük taneli yapılarda dövülme esnasında çatlak, sıyrık ve yırtık ortaya çıkar.
İmalatta kullanıcağımız çelik genellikle kütükler halinde gelir ve bu kütükler kangal denilen filmaşinlere ayrılır. Sonra kangal çapı işlenecek tel çapına indirilir. Bunun için iki yöntem vardır :
· Kimyasal temizlik
· Mekanik temizlik
Mekanik temizlik zordur. Çeliğin boyutlarının büyük olması bu işlemi daha da zor hale getirir çünkü bukadar kalın bir çeliğin merdanelerin arasına girip kabuk dökmesi zordur. Buyüzden kimyasal temizleme yapılır. Çeliğin üzerindeki kabuk temizlendikten sonra çelik fosfat banyosuna sokulur. Fosfatlanan çaliğin yüzeyinde bir fosfat tabakası meydana gelir. Bu fosfat tabakası sürtünmeyi ve kayganlık meydana getirerek kalıpların aşınmasını azaltır.
Bu aşamalardan geçen malzeme civata makina önüne getirilir. Buna aynı zamanda perçin makinasıda denir. Birkaç tipi vardır :
· 2 İstasyonlu Mak. ; 1. istasyonda çeliğe vurulan ilk darbe ile baş kısmı şekillenmeye başlar ve armut şekli adı verilen bir yapı oluşur. 2. istasyonda gelen 2. darbe ile civata başı son halini alır. Civata başı imal edeceğimiz 6 köşe ölçülerine göre meydana getirilir.
· 3.İstasyonlu Mak. ; 2 istasyonlu makinaya 6 köşe çapaklama makinasının ilavesiyle oluşur. Bu makina taşlama yöntemi ile civatanın 6 köşesini oluşturur. Çapağı bir tarafa civatayı bir tarafa ayırır.
· 4 İstasyonlu Mak. ; Daha çok deformasyon isteyen, zor şekillenen parçaların imalatında kullanılır. Bu parçalara şekil vermek zor olduğundan 3 vuruş yetmez. Örneğin kademeli bir civata...
· 5 İstasyonlu Mak. ; Çok çarpışık parçalar için kullanılır. Bu makina ile bir boru bile yapılabilir.
· 6 İstasyonlu Mak. ; Bu makina yeni çıkmıştır. Diğerlerine göre çok fonksiyonel olan bu makina ile parça üretimi yapılır.
Yukarda anlatılan makinalarda başı oluşturulan civata yine aynı makinalarda ovalama yöntemi ile dişleri açılır.
Kullandığımız çeliğin Cq45 olması nedeniyle sertliği düşüktür. Buyüzden oluşan civataya ısıl işlem uygularız. Karbo-nirasyon fırınında gerçekleştirilen sertleşme için önce civatalar kostikli, yağlı kaynar bir kazanda yıkanır. Yıkanan civatalar fırının ön ısıtma bölümünde suyun ıslaklığı, nemi gidene kadar ısıtılır. Sonra verilen gazlar ile ( metan, propan, metanol...) istenilen sertlik asğlanır. Bu işlem 690-710 derece arasında belirli bir süre gerçekleştirilir. Fırının bu ayarlarının hepsi seçilen çeliğe ve istenen özelliklwere göre ayarlanır.
Fırından çıkan civatalar yağa dökülür ve sonra temperlenir.
Bu işlemlerden sonra civata kaplanmaya girer. Korozyona karşı istenilen kaplma kalınlığına göre banyosu ve süresi ayarlanır. Civata imalatında dikkat edilemsi gereken en önemli konu kaplamadan sonra hidrojen gevrekliğinin alınmasıdır. Asitli banyoda, kimyasal bir işlem sonrası sertleşen çelik hidrojen yayar. Bu hidrojenin işlemden hemen sonra (yaklaşık 2 saat içinde) alınması gerekir. Aksi halde kırılganlık ortaya çıkar.
Hidrojen gevrekliğinin alınması için çelik bir fırın içinde 190-210 derece de yaklaşık 2 saat tutulması gerekir.